Vanaf 1 januari 2026 breidt de inhoudingsplicht in de bouw- en schoonmaaksector uit naar sociale schulden in het kader van het sociaal statuut van zelfstandigen. Er bestond al een inhoudingsplicht voor fiscale schulden en RSZ-schulden.
De inwerkingtreding van deze uitbreiding was eerst voorzien voor 1 juli 2024, maar werd uitgesteld tot het register van werkende vennoten en helpers volledig was uitgerold.
Inhoudingsplicht
Als je een opdrachtgever of (onder)aannemer bent die activiteiten uitvoert in de bouw of de schoonmaak, dan moet je eerst controleren of je (onder)aannemers geen fiscale of sociale schulden hebben.
Wanneer er schulden zijn, moet je een bepaald percentage van het factuurbedrag inhouden en doorstorten aan de overheid.
Schulden
Fiscale schulden
Fiscale schulden zijn o.a. schulden inzake directe en met inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen op inkomsten, schulden inzake voorheffingen, etc. Heeft je (onder)aannemer fiscale schulden, dan moet je 15% van het aan hem verschuldigde factuurbedrag (exclusief btw) inhouden en doorstorten aan de fiscus.
Sociale schulden
Er zijn sociale schulden wanneer de onderneming t.a.v. de RSZ niet alle vereiste aangiften heeft ingediend, nog bijdragen of opslagen verschuldigd is, etc. Heeft je (onder)aannemer sociale schulden, dan moet je 35% van het aan hem verschuldigde factuurbedrag (exclusief btw) inhouden en doorstorten aan de RSZ.
Schulden sociale bijdragen als zelfstandigen (nieuw vanaf 1 januari 2026)
Schulden sociale bijdragen als zelfstandigen zijn opeisbare bijdragen en geldboetes, de jaarlijkse vennootschapsbijdrage en bedragen verschuldigd als hoofdelijk aansprakelijke. Heeft je (onder)aannemer schulden sociale bijdragen van meer dan € 2.591 (bedrag 2025), dan moet je 15% van de openstaande facturen inhouden en doorstorten aan het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekering der Zelfstandigen (RSVZ).
De inhoudingsplicht is niet van toepassing:
- voor particuliere opdrachtgevers;
- wanneer er een afbetalingsplan werd opgemaakt, dat correct wordt nageleefd;
- wanneer de schuld het voorwerp uitmaakt van een geschil voor de rechtbank;
- wanneer het gaat om bedragen verschuldigd als hoofdelijk aansprakelijke mandataris of actieve vennoot voor de jaarlijkse vennootschapsbijdrage;
- wanneer het verschuldigde bedrag lager is dan € 2.591 (bedrag 2025 – dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd).
Schulden controleren
Je kan online nagaan of je de inhoudingsplicht moet toepassen op je (onder)aannemer. Deze controle kan op 2 manieren gebeuren:
- Webservice billRentainment: momenteel enkel nog voor sociale schulden. Deze webservice zou later nog uitbreiden naar schulden in het sociaal statuut van zelfstandigen;
- Check Inhoudingsplicht: zowel voor sociale schulden als schulden in het sociaal statuut van zelfstandigen.
Sanctie
Wanneer je de inhoudingsplicht niet respecteert, kan het RSVZ een administratieve geldboete opleggen. De geldboete is gelijk aan het bedrag van de inhouding, met een maximum van € 10.355,90 (bedrag in 2025 – jaarlijkse indexatie).
Bron: Artikel 15/1 van het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der zelfstandigen, ingevoerd door de Programmawet van 22 december 2023, BS 29 december 2023.