Overuren zijn in principe enkel toegelaten in uitzonderlijke omstandigheden, nl. om het hoofd te bieden aan een buitengewone vermeerdering van werk of een geval van overmacht (onvoorziene noodzakelijkheid, voorgekomen of dreigend ongeval, dringende arbeid aan machines en materieel).
De overuren laten toe om de grenzen van de arbeidsduur te overschrijden tot een maximum van 11 uren per dag en 50 uren per week op voorwaarde dat een aantal formaliteiten (voorafgaande toelating of informatieverstrekking) nageleefd worden.
Ze geven aanleiding tot de betaling van overloon en tot toekenning van inhaalrust om de gemiddelde arbeidsduur na te leven.
De wet betreffende het werkbaar en wendbaar werk heeft vanaf 1 februari 2017 een bijkomende vorm van overuren ingevoerd, nl. de vrijwillige overuren.
Hierbij moeten de volgende voorwaarden vervuld worden:
- de werknemer biedt zich vrijwillig aan om de overuren te presteren;
- voorafgaandelijk moet een schriftelijk akkoord gesloten worden dat 6 maanden geldig is;
- een vernieuwing van het akkoord is mogelijk indien de werknemer nog overuren wenst te presteren;
- na het afsluiten van het schriftelijk akkoord kan de werkgever aan de werknemer vragen om overuren te presteren wanneer nodig;
- er dienen geen uitzonderlijke omstandigheden te zijn die de overuren verantwoorden;
- maximum 120 vrijwillige overuren per kalenderjaar;
- het quotum van 120 overuren kan door een sectorale cao worden verhoogd tot 360 uren per kalenderjaar;
- maximale grens van 11 uren per dag en 50 uren per week;
- de werknemer heeft recht op de betaling van overloon (50% voor de uren gepresteerd in de week en op zaterdag en 100% voor de uren gepresteerd op zon- en feestdagen);
- de vrijwillige overuren geven geen recht op inhaalrust;
- de eerste 25 vrijwillige overuren tellen niet mee voor de interne grens (uitbreiding mogelijk mits sectorale cao).